ชื่อในทางวิทยาศาสตร์คือ: Ocimum sanctum)
ชื่ออื่น ๆ : กระเพราขน กระเพราขาว กระเพรา (ภาคกลาง) กอมก้อ กอมก้อดง (เชียงใหม่) อีตู่ไทย (ภาคอีสาน)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : กระเพราะเป็นไม้พุ่มสูงประมาณ 30-60 ซม. โคนต้นค่อนข้างแข็ง โดยกระเพราแดงลำต้นจะออกแดงอมเขียว ส่วนกระเพราเขียวลำต้นนั้นจะออกสีเขียวอมขาว ยอดอ่อนมีขนสีขาว ใบเป็นใบเลี้ยงเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน รูปรี กว้าง 1-3 ซม. ยาว 2.5-5 ซม. ปลายใบมนหรือแหลม โคนใบแหลม ขอบจักเป็นฟันเลื่อย แผ่นใบสีเขียว มีขนสีขาว ดอก ออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกออกสีขาวแกมม่วง
สรรพคุณ
1.ใบ บำรุงธาตุไฟ ขับลมแก้ปวดท้องอุจจาระ แก้ลมตานซาง แก้จุกเสียด แก้คลื่นเหียนอาเจียน ขับลม
2.เมล็ด เมื่อนำไปแช่น้ำเมล็ดจะพองตัวเป็นเมือกขาว ใช้พอกบริเวณตา เมื่อตามีผง หรือฝุ่นละอองเข้า ผงหรือฝุ่นละอองนั้นก็จะออกมา ซึ่งจะไม่ทำให้ตาเรานั้นช้ำ
3.ราก ใช้รากที่แห้งแล้ว ชงหรือต้มกับน้ำร้อนดื่ม แก้โรคธาตุพิการ
4.น้ำสกัดทั้งต้นมีฤทธิ์ลดการบีบตัวของลำไส้ สามารถรักษาแผลในกระเพาะอาหาร ในใบมีฤทธิ์ขับน้ำดี ช่วยย่อยไขมันและลดอาการจุกเสียด
5.ใบและกิ่งสดเมื่อนำมาสกัดน้ำมันหอมระเหยโดยการต้มกลั่น (hydrodistillation) ได้น้ำมันหอมระเหยร้อยละ 0.08-0.10 ซึ่งมีราคา 10,000 บาทต่อกิโลกรัม
เห็นสรรพคุณแล้วทึ่ง ไม่รีรอ ต้องปลูกไว้รับประทานกันที่บ้านนะคะ โดยวิธีการปลูกมีดังนี้
1. ขั้นแรกเราต้องเตรีมต้นกล้าของกระเพรากันก่อน โดยการทำแปลงเพื่อหว่านเมล็ด คลุกเคล้าดินและ
ปุ๋ยหมักให้เข้ากัน จากนั้นนำเมล็ดที่ซื้อมาหว่าน รดน้ำ (จากนั้นรอให้เมล็ดงอก)
2.เมื่อเมล็ดงอก ดูแลให้ต้นกล้าแข็งแรง อาจใช้เวลาประมาณ 25- 30 วัน จึงจะสามารถย้ายต้นกล้าไปปลูกได้คะ
3.เมื่อครบ 25- 30 วันแล้วก็ย้ายต้นกล้ามาปลูกในหลุมปลูกที่เตรียมไว้ หรือในกระถางที่เราเตรียมไว้ได้เลยคะ
4.จากนั้นก็ดูแลรดน้ำ ด้วยความเอาใจใส่ เพื่อให้กระเพราออกดอก ออกใบให้เราได้นำมาประกอบอาหารกัน
